Kıbrıs Rum Yönetimi, iklim değişikliği ve kronikleşen kuraklık sorununa karşı turizm sektörünü korumak amacıyla geniş kapsamlı bir su arıtma ve finansal destek başlattı.
2026 yılına kadar sürecek olan 196 milyon Euro’luk kuraklık paketinin önemli bir kısmını su üretimine ayıran Rum Yönetimi, bu stratejiyle, otellerin devlet şebekesine olan bağımlılığını azaltmak ve turistik bölgelerde kesintisiz su akışını sağlamayı amaçlıyor.
Rum Tarım ve Çevre Bakanı Maria Panayiotou, hükümetin otellerin kendi tuz arıtma tesislerini kurmalarına yardımcı olmak için önümüzdeki iki yıl içinde 3 milyon euro (3,24 milyon dolar) fon sağlayacağını söyledi. Buna ek olarak, tarım ve turizm gibi kilit sektörlerin küçük ölçekli tuz arıtma tesisleri kurmasını kolaylaştırmak ve hızlandırmak için önlemler alınacak
Panayiotou'ya göre, Kıbrıs, su sızıntılarını ve kayıplarını azaltmak için boru altyapısının onarımına 8 milyon euro daha harcayacak; bu kayıpların %40'a kadar çıktığı tahmin ediliyor.
Hükümetin aldığı önlemler, Kıbrıs'ın arıtılmış suya olan artan bağımlılığına dayanıyor. Ekim ayında faaliyete geçmesi planlanan dört ek mobil arıtım tesisi, günlük 30.000 metreküp (1 milyon fit küp) içilebilir su üretecek.
Turizm işletmelerine yönelik en somut destek, otellerin kendi küçük ölçekli arıtma ünitelerini kurmalarını sağlayan 3 milyon Euro’luk hibe programıdır. Bu kapsamda bireysel oteller 300 bin Euro’ya, ortak proje yürüten otel grupları ise 550 bin Euro’ya kadar hibe alabilmektedir. Yatırımların önündeki bürokratik engelleri kaldırmak isteyen Rum yönetimi, bürokrasiyi ortadan kaldırarak, arıtma tesisi kurmak isteyen işletmelere bir hafta gibi kısa bir sürede lisans alma imkânı sunmaktadır.
Rum yönetiminin verdiği bu desteğe özellikle Limasol ve Baf gibi turizm merkezlerindeki öncü tesislerin dahil olduğu öğrenilirken,oteller kurdukları ters ozmoz sistemleri sayesinde misafir odalarından havuzlara ve geniş bahçe peyzajlarına kadar tüm su ihtiyaçlarını denizden arıtarak karşılamaktadır. Ayrıca golf sahaları gibi yüksek su tüketen tesisler, devletin arıtılmış atık suyu (recycled water) tarım ve peyzaj alanlarına yönlendirme projelerinden doğrudan faydalanarak maliyetlerini düşürmektedir.
5 yıldızlı otellere sunulan desteğin kapsamı
Yeni açıklanan hibe programı kapsamında, 5 yıldızlı tesisler "büyük ölçekli tüketici" kategorisinde değerlendirildikleri için 300.000 Euro’ya kadar olan bireysel hibelerden en yüksek payı alma potansiyeline sahiptir. Özellikle zincir oteller (örneğin Limasol veya Baf şeridindeki yan yana dizili lüks tesisler), 550.000 Euro’luk grup hibesinden yararlanarak ortak ve daha güçlü bir arıtma istasyonu kurma yoluna gitmektedir. Bu yatırımlar, otelin operasyonel maliyetlerini (belediye su faturalarını) uzun vadede %40'a varan oranlarda düşürmektedir.
Hedef: 2030’da içme suyunun yüzde yüzü deniz suyundan
Gelecek projeksiyonunda ise Rum yönetimi, 2030 yılına kadar içme suyunun %100'ünü deniz suyundan arıtma yoluyla elde etmeyi hedefliyor. Bu hedef doğrultusunda, Birleşik Arap Emirlikleri ile yapılan iş birlikleri kapsamında devreye alınan mobil arıtma üniteleri, turizmin yoğun olduğu bölgelerde acil su ihtiyacını karşılamak için stratejik noktalara yerleştirilmiştir. Bu yatırımlar sadece su güvenliğini sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda "ekolojik ve sürdürülebilir turizm" vizyonuyla adanın uluslararası rekabet gücünü de artırmaktadır.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nde su arıtma desteklerinden en üst düzeyde yararlanan kesim 5 yıldızlı oteller ve lüks resortlardır. Bu tesislerin yüksek su tüketimi, geniş peyzaj alanları ve "kesintisiz hizmet" zorunluluğu, onları bu devlet teşviklerinin birincil muhatabı haline getirmektedir.
